دوره 2، شماره 3 - ( پاییز 93 1393 )
جلد 2 شماره 3 صفحات 97-77 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Recognition of Principles, Components and Natural Indicators of Islamic City With Social Physical Approach. JRIA 2014; 2 (3) :77-97
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-62-fa.html
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-62-fa.html
جهان‌بخش حیدر، دل‌زنده علی. بازشناسی اصول، مؤلفه‌ها و شاخص‌های فطری سازمان‌بندی شهر اسلامی با رویکرد اجتماعی کالبدی. پژوهش‌هاي معماري اسلامي. 1393; 2 (3) :77-97
چکیده: (9948 مشاهده)
شهر محدوده‌‌ای مشخص از فعالیت‌های پاسخگو به نیازهای انسانی است که متناسب با ویژگی‌ها، تفکرات و رویکردهای او سازمان یافته و در جهت کمال و سعادت وی تحقق می‌یابد. شکل‌گیری شهر وابسته به جهان‌بینی و بینش انسان و میزان مطلوبیت و کیفیت آن به فضای عقلانی و اعتقادی تفکرات او باز می‌گردد. دین اسلام به عنوان یک بینش برخاسته از جهان‌بینی توحیدی، اصولی را برای زندگی و مشی انسان‌ها در زمین تعریف کرده که هم برگرفته از صفات مطلق الهی است و هم از خاستگاهی فطری، عقلانی و به تبع آن اعتقادی برخوردار می‌باشد. بینشی که کمال و استعلای انسان را مورد هدف دارد و وی را به سوی صفات الهی رهنمون می‌سازد و نیز با ویژگی مشترک تمامی انسان‌ها در ادیان مختلف، در ارتباط است. بر پایه این بینش الهی در سازمان‌بندی شهر نیز، اصول، مؤلفه‌ها و شاخص-هایی فطری ارائه می‌نماید تا شهری پویا، آرمانی، عقلانی، فعال، کمال‌یافته و ربانی پدیدار گردد. ضرورت این تحقیق بر دست‌یابی به اصول و شاخص‌های سازمان شهر از نظر اسلام است که هدف آن پاسخ‌گویی به نیازها و خواسته‌های فطری انسان برای رسیدن به کمال و سعادت، در تمام ساحت‌های وجودی می‌باشد. تحقیق حاضر بر بازشناسی و دسته-بندی مؤلفه‌ها و شاخص‌های شهراسلامی متناسب با گرایش‌های فطری مشترک انسانی با رفتار عقلایی، به عنوان ضرورت رسیدن به زندگی ربانی و اصول مؤثر بر ساختار کالبدی اجتماعی شهر، توجه و تأکید دارد. روش این تحقیق از یک سو توصیفی-تحلیلی است که با تحلیل محتوایی و کالبدی پیش رفته و از ماهیت راهبرد تفسیری برخوردار است. از سوی دیگر با روش استدلال منطقی-تحلیلی به توصیف و ارائه مصادیقی از شهر اسلامی و شاخص‌های سازمان‌بندی شهر ربانی می-پردازد. بر پایه یافته‌های تحقیق، اصول شهر اسلامی بر مبنای ویژگی‌های فطری انسان و تحلیل هست‌ها و بایدهای کالبدی اجتماعی شهر و دسته‌بندی آن‌ها در پنج گرایش فطری تشریح شده است. این گرایش‌ها بنابر نظر شهید مطهری شامل حقیقت‌جویی و رسیدن به کمال، خیر و فضیلت، جمال و زیبایی، خلاقیت و ابداع و گرایش به عشق و پرستش می‌باشند که مبنای نتیجه‌گیری تحقیق در بازشناسی اصول قرار گرفته‌اند و با آیات و روایات نیز بررسی تطبیقی شده‌اند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مطالعات موضوعی در معماری و شهرسازی اسلامی (مانند ايده های فضائی- هندسی، نمادها، آرايه ها، احجام و غیره)
دریافت: 1394/1/19 | پذیرش: 1394/1/19 | انتشار: 1394/1/19
دریافت: 1394/1/19 | پذیرش: 1394/1/19 | انتشار: 1394/1/19
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
Journal of Researches in Islamic Architecture is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
