دوره 12، شماره 3 - ( 7-1403 )                   جلد 12 شماره 3 صفحات 117-98 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Esmaeili sangari H, Parvin R. (2024). The common architectural language of the Kaboud Mosque of Tabriz and Sheikh Lutfullah of Isfahan (emphasis on the ideas of Titus Burkhardt and Oleg Grabar). JRIA. 12(3), 98-117. doi:10.61186/jria.12.3.6
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1733-fa.html
اسمعیلی سنگری حسین، پروین راحله. باز خوانش زبان مشترک معماری مسجد کبود تبریز و شیخ لطف‌الله اصفهان با تأکید بر اندیشه‌های تیتوس بورکهارت و الگ گرابار (رویکرد فراترکیبی) پژوهش‌هاي معماري اسلامي 1403; 12 (3) :117-98 10.61186/jria.12.3.6

URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1733-fa.html


1- گروه بنا، پژوهشکده ابنیه و بافت، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران.
2- گروه معماری، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران.
چکیده:   (1481 مشاهده)
معماری مساجد ایرانی از تداوم اندیشه طی ادوار تاریخی، علاوه بر اینکه نمایانگر وحدت و تمایز می‌باشد؛ گواهی از تقلا در راستای صیانت و ارتقای هویت فرهنگی و مذهبی است. از دیدگاه اندیشمندان نیز عملکرد معماری در مساجد با عناصر و اجزا به گونه‌ای ادغام گشته‌اند که وحدت را به نمایش می‌گذارند و این در حالیست که مساجد یحتمل از نگرش کالبدی دارای تناقضاتی می‌باشند. مسجد کبود تبریز و شیخ لطف‌الله اصفهان به عنوان شاهکار معماری مذهبی علی‌رغم تفاوت‌های ظاهری دارای ایده زیربنایی مشترک می‌باشند. از این‌رو پژوهش حاضر با مفروض انگاشتن تفکر دینی به مثابه زبان مشترک معماری مذهبی و با هدف پاسخ به پرسش اصلی «تمثال اندیشه در زبان مشترک معماری مساجد کبود تبریز و شیخ لطف‌الله اصفهان از دیدگاه اندیشمندان به چه میزان است؟» و با علم بر تضاد مبانی فکری اندیشمندانی همچونالگ گرابار و تیتوس بورکهارت در معماری مساجد، به تفحص در معماری مساجد کبود تبریز و شیخ لطف‌الله اصفهان در شکل‌گیری زبان مشترک پرداخته است. روش پژوهش به گونه پژوهش‌های کیفی و به صورت تحلیلی- توصیفی با روایی مضامین مقالات علمی با تأکید بر اندیشه‌های تیتوس بورکهارت و الگ گرابار طی سالیان 1402-1385 و استنتاج استقرایی مبتنی به روش فراترکیب، تعداد 9 از 53 مقاله با بهره‌گیری از متدولوژی کسپ (CASP)، همچنین مصاحبه با 10 نفر از کارشناسان، استادان، و مطلعین در مقوله اندیشه معماری مذهبی انتخاب و فیلتر شد. تعداد 231 کد به وسیله نرم‌افزار مکس-کیو-دی-ای (MAXQDA) ارجاعی شناسایی شد که ذیل 17 مضمون سازمان‌دهنده و 2 مضمون فراگیر زبان مشترک اندیشه در زمره معماری مذهبی بوده‌اند. نتایج حاکی از آن است که معماری مساجد در ادوار، متاثر از اندیشه‌ای والایی است که در کالبد و فرم تجلی یافته و ماندگار می‌شود. بدین لحاظ زبان مشترک معماری در مساجد با احصای مضامین موردپژوهی به سبب حضور اندیشه دینی مشترک در پس عوامل بنیادین معماری علی‌رغم تناقضات ظاهری، متأثر از انفصال و گذر از عالم مادی و انتقال به عالم معنوی در تلاقی مقام ساختن و مقام خواندن در صورت تجلی می‌کند.
متن کامل [PDF 1841 kb]   (71 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جايگاه حکمت نظری و عملی اسلام در معماری و شهرسازی
دریافت: 1402/10/12 | پذیرش: 1403/7/11 | انتشار: 1403/10/8

فهرست منابع
1. اتینگهاوزن، ریچارد، و الگ گرابر. 1401. هنر و معماری اسلامی. ترجمه‌ی یعقوب آژند. تهران: سمت.
2. امام خمینی(ره). 1371. شرح چهل حدیث. تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
3. انصاری، مجتبی، و احد نژاد ابراهیمی. 1389. هندسه و تناسبات در معماری دوره ترکمانان قویونلو - مسجد کبود (فیروزه جهان اسلام). کتاب ماه علم و هنر 5 (129): 35- 45.
4. ایمانی، نادیه. 1384. نقد تلقی مورخان از معماری اسلامی. گلستان هنر 1(1): 74-80.
5. بردباری فرهاد، خوش بین خوش نظر سید رحیم، کاکائی قاسم خانی. 1396. رمزپردازی در هنر مقدس معماری اسلامی از دیدگاه سنت گرایی با تکیه بر نظریات تیتوس بورکهارت. اندیشه معماری 2(3): 1-14.
6. بمانیان، محمدرضا، محمدرضا پورجعفر، فریال احمدی، و صادقی علیرضا. 1389. بازخوانی هویت معنوی و انگاره‌های قدسی در معماری مساجد شیعی. شیعه‌شناسی 8 (30): 37-70.
7. بورکهارت، تیتوس. 1365. هنر اسلامی: زبان و بیان. ترجمه‌ی مسعود رجب‌نیا. تهران: سروش.
8. بورکهارت، تیتوس. 1370. ارزش‌ها‌ی جا‌ودان‌ در هنر اسلامی‌. ترجمه‌ی سید مرتضی آوینی. در جاودانگی و هنر. تهران: برگ.
9. بورکهارت، تیتوس. 1372. مبانی هنر معنوی. گردآوری شده توسط علی تاجدینی. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی.
10. پازوکی، شهرام. 1392 . «حکمت هنر و زیبایی در اسلام»، تهران: سروش.
11. پورجعفر، محمدرضا، رضا اکبریان، مجتبی انصاری، و حسنعلی پورمند. 1388. مطالعه معماری ایران با رویکرد اندیشه فلسفی. مجله علوم انسانی 16(2): 87- 114.
12. پورحسن، قاسم. 1385. ویتگنشتاین: از زبان تصویری تا زبان تألیفی. پژوهشنامه علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی 4 (49): 127-148.
13. پورمند، حسنعلی. 1386. تأثیر تفکر فلسفی بر طراحی معماری معاصر. رساله دکتری معماری. دانشگاه تربیت مدرس. دانشکده معماری و شهرسازی.
14. پورهادی حسینی، میرمحمدجواد، بلیلان اصل، لیدا، طوفان، سحر، و پاکدل فرد، محمدرضا. 1400. تداوم اندیشه, زبان مشترک معماری مجموعه های مذهبی دارالسلطنه تبریز از قرن 7-9 ه. ق. مطالعات تاریخ اسلام 13(48 ): 39-60.
15. پورهادی حسینی، میرمحمدجواد، لیدا بلیلان اصل، سحر طوفان، و محمدرضا پاکدل‌فرد. 1400. تداوم اندیشه، زبان مشترک معماری مجموعه‌های مذهبی دارالسلطنه تبریز از قرن 7-9 ه. ق. مطالعات تاریخ اسلام 13 (48): 39-60.
16. پیرنیا، محمد باقر. 1383. سبک‌شناسی معماری ایرانی. تهران: معمار.
17. جکسون، پیتر، و لورنس لاکهارت. 1390. تاریخ ایران کمبریج. ترجمه‌ی تیمور قادری. تهران: شهر کتاب.
18. جلالی اکردی، سیدهادی، طهوری، نیر، و اعتصام، ایرج. 1399. مطالعه تطبیقی آراء تیتوس بورکهارت و الگ گرابار در باب معماری اسلامی. جاویدان خرد 17(37 ): 85-106.
19. جلالی، سید هادی، نیر طهوری، و ایرج اعتصام. 1400. مطالعه تطبیقی سنت‌گرایی و تاریخی گری در تبیین معماری مسجد با تمرکز بر آرای تیتوس بورکهارت و الگ گرابار. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی 6 (2): 113-132.
20. جلالی، سیدهادی، طهوری، نیر، و اعتصام، ایرج. 1400. مطالعه‌ی تطبیقی سنت گرایی و تاریخی گری در تبیین معماری مسجد با تمرکز بر آراء تیتوس بورکهارت و الگ گرابار. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی 6(2 ): 113-132.
21. حاج وزیری، علیرضا، گودرزپروری، پرناز، و بنی اردلان، اسماعیل. 1400. تحلیل مقایسه ای پیکره ی مسجد شیخ لطف اللّه در اصفهان با مسجد سلطان احمد در استانبول (برمبنای رویکرد کالبد محور). مطالعات هنر اسلامی 18(43): 155-168.
22. حافظ بن کربلایی، حسین. 1344. روضات الجنان و جنت الجنان. ترجمه‌ی محمدامین سلطان القرایی. تبریز: کتاب.
23. حسینی هوتسا سادات، قریب گرگانی پروانه. (1401). بررسی کاشی‌کاری مسجد کبود تبریز و مسجد گوهرشاد مشهد. پژوهش های نوین علوم جغرافیایی، معماری و شهرسازی 4(37): 87 - 98.
24. حق‌پرست، فرزین، و احد نژادابراهیمی. 1393. بازسازی تصوری مجموعه عمارت مظفریه تبریز (مسجد کبود) بر اساس اسناد و متون تاریخی. پژوهش هنر 2 (7): 89-94.
25. دهخدا، علی اکبر. 1360. لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
26. دهقانی تفتی، محسن، زهرا السادات مدرس‌زاده، و غلامحسین معماریان. 1400. ریشه‌یابی الگوی معماری مسجد کبود تبریز. مطالعات معماری ایران 10 (19): 5-23.
27. دهقانی تفتی، محسن، مدرس زاده، زهراالسادات، و معماریان، غلامحسین. 1400. ریشه یابی الگوی معماری مسجد کبود تبریز. مطالعات معماری ایران 10(19 ): 5-23.
28. رسولی پور، سمیه، یوزباشی، عطیه، کشتگرقاسمی، ریحانه، و دستمردی، عبدالخالق. 1400. مقایسه تطبیقی تزیینات معماری مسجد جامع کبود ایروان با مسجد جامع کبود تبریز به مثابه راهبرد فرهنگی. مطالعات هنر اسلامی 18(44 ): 204-221.
29. رئیس‌زاده، مهناز. 1380. اعجاز و ایجاز رنگ در فضاسازی مسجد ایرانی. در مجموعه مقالات دومین همایش بین‌المللی معماری مساجد افق آینده، ج 1. دانشگاه هنر. 395-405.
30. رئیس‌زاده، مهناز، و حسین مفید. 1377. مسجد در معماری شهری و استهلاک انحراف قبله. در مجموعه مقالات همایش معماری مساجد گذشته-حال-آینده، ج 2. تهران. زمستان. 12 تا 24 آذر.
31. زکاء، یحیی. 1365. شهرهای ایران. تبریز: چاپخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری انتشارات جهاد دانشگاهی.
32. سرتیپی پور، محسن. 1387. بن مایه های هنر اسلامی در اندیشه تیتوس بورکهارت. صفه 17(1): 92-100.
33. سلطان زاده، سمانه، یوسفی تذکر، مسعود، رییسی، ایمان، و کیانی هاشمی، مصطفی. 1399. سیر اندیشه های معماران دوره پهلوی, کاربست تحلیل محتوا. مطالعات محیطی هفت حصار (هفت حصار) 8(32 ): 71-84.
34. سلیمانی صدر، ملیحه، خانمحمدی، مرجان، قبادیان، وحید، و شفیع پورمطلق، فرهاد. 1401. تحلیل معماری ایرانی-اسلامی دوره معاصر مبتنی بر دیدگاه استادکاران معماری سنتی به منظور ارائه یک مدل کیفی(نمونه موردی حرم حضرت معصومه). مطالعات هنر اسلامی 19(45 ): 341-363.
35. سلیمی، مینا، شریف زاده، محمدرضا، و بنی اردلان، اسماعیل. 1399. پدیدارشناسی مکان های مقدس با تکیه بر معماری ایرانی-اسلامی (نمونه موردی: مسجد تاریخی شیخ لطف الله اصفهان). عرفان اسلامی (ادیان و عرفان). 16(63 ): 251-267.
36. شاه پسند بابک. 1399. جایگاه نشانه شناختی حکمت اشراق در وحدت کالبدی مساجد (نمونه موردی: مسجد امام اصفهان). پژوهشنامه تمدن ایرانی 5(32): 99-130.
37. شریعت راد، فرهاد. 1398. پیوندهای معنایی معماری و موسیقی تأملی بر قدر مشترک معماری و موسیقی ایرانی. صفه 29(87 ): 19-38.
38. شیرخانی مهرک، حسن خادم زاده. 1403. طراحی شهری در شهر ایرانی پیش از اسلام. هویت شهر. 56(17): 39-52.
39. طبسی، محسن، و فهیمه فاضل نسب. 1391. بازشناسی نقش و تاثیر جریا ن‌های فکری عصر صفوی در شکل‌گیری ورودی مساجد مکتب اصفهان. معماری و شهرسازی (هنرهای زیبا) 17 (3): 81-90.
40. طهوری، نیر. 1386. نماد و نشانه در تفسیر معماری اسلامی. گلستان هنر 3 (3): 13-25.
41. عابدی جعفری، حسن، محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی، و محمد شیخ‌زاده. 1390. تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی. اندیشه مدیریت راهبردی (اندیشه مدیریت) 5 (2): 151-198.
42. عریانی نژاد، رضا، دژدار، امید، و سروش، محمدمهدی. 1401. بررسی نقش نشانه های شیعی در مراتب حس مکانی اماکن مقدس دوران صفویان نمونه موردی مسجد امام و مسجد شیخ لطف الله. مطالعات هنر اسلامی 19(45 ): 471-488.
43. قدیم زاده، سمیه. 1401. چالش‌های کاربست اندیشه سنت گرا و ضرورت بازاندیشی در معماری معاصر ایران. مطالعات ملی 23(2 (پیاپی 90)):139-160.
44. قوچانی محیا، تاجی محمد. 1397. مطالعه نقش فضای باز و الگوی پر و خالی خانه و مسجد در معماری سنتی و بازآفرینی آن در معماری سنتی. مطالعات محیطی هفت حصار 7(26): 89-102.
45. قیّومی بیدهندی، مهرداد. 1383. آثار و افکار الگ گرابار. دانشنامه 3 (2): 69-135.
46. کبیرصابر، محمدباقر، حامد مظاهریان، و مهناز پیروی. 1393. ریخت‌شناسی معماری مسجد کبود تبریز. مطالعات معماری ایران 3 (6): 5-23.
47. گرابار، الگ، حنایی کاشانی محمدسعید. 1373. مسجد، نمونه هنر دینی در اسلام. فصلنامه هنر (26): 45-76.
48. گرابار، اولگ. 1379. شکل‌گیری هنر اسلامی. ترجمه‌ی مهرداد وحدتی دانشمند. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
49. گلابچی، محمود، و قلی پور، عبدالرضا. 1400. ارتباط «حکمت» و «کانسپچوالیتی» در شکل گیری معماری معاصر ایرانی. معماری و شهرسازی آرمان شهر 14(34 ): 157-168.
50. معین، محمد. 1351. لغت‌نامه معین. تهران: امیرکبیر.
51. ملاصدرا. 1341. اسرار آیات. ترجمه‌ی محمد خواجوی. 1360. تهران: انجمن حکمت و فلسفه.
52. منصوری، سید امیر، و محمود تیموری. 1394. نقد آرای سنت‌گرایان معاصر در زمینه هنر و معماری اسلامی، با تکیه بر مفهوم سنّت در تعریف معماری اسلامی. فرهنگ معماری و شهرسازی اسلامی 1 (1): 1-14.
53. موسوی سیدرضی. 1400. مبنای معرفت‌شناختی تیتوس بورکهارت درباره هنر اسلامی و نقد نگرش الگ گرابار. عصر آدینه 34(31): 7-27.
54. موسوی گیلانی، سید رضی. 1400. مبنای معرفت‌شناختی تیتوس بورکهارت درباره هنر اسالمی و نقد نگرش الگ گرابار. عصر آدینه 14 (34):
55. 7-26.
56. موسـوی، سـیدمحمدرضا. 1393 . تجلـی ذکـر و رمزپـردازی مسـجد در معمـاری ایرانـی و اسـمی. دومیـن همایـش ملـی معمـاری، عمـران و محیـط زیسـت شـهری. همـدان: دانشـکده شـهید مفتـح.
57. نجفی زیارانی، سعید. 1378. جستجوی مفاهیم در معماری اسلامی (مسجد). در مجموعه مقالات همایش معماری مساجد گذشته-حال-آینده. تهران. زمستان. 12 تا 24 آذر.
58. نصر، سید حسین. 1375. هنر و معنویت اسلامی. ترجمه‌ی رحیم قاسمیان. 1380. تهران: دفتر مطالعات، دفتر مطالعات دینی، هنر.
59. نصری، عبدالله. 1381. انسان‌شناسی حکمت خالده به روایت سید حسین نصر. قبسات (44): 87- 106.
60. ولی‌زاده اوغانی، محمدباقر. 1397. نمود اندیشه های اخلاقی-حقوقی در طرح معماری خانه های سنتی ایران. مدیریت شهری 17(53 ): 27-44.
61. وهاب‌زاده، عبدالرحمن. 1385. مسجد کابل، دیروز، امروز. در سومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران، کرمان، اسپانیا، 4-19.
62. هوشیاری، حامد. 1401. دیدگاه تیتوس بورکهارت درباره معماری و هنر اسلامی. جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی 1(5): 43-54.
63. هیلن براند، ر. 1370. معماری اسلامی، ترجمه باقر آیت الله زاده شیرازی، تهران: انتشارات روزنه.
64. Abedi Jafari, Hassan, Mohammad Saeed Taslimi, Abolhasan Faghihi, and Mohammad Sheikhzade. 2011. Thematic Analysis and Thematic Networks: A Simple and Efficient Method for Exploring Patterns Embedded in Qualitative Data Municipalities). Strategic Management Thought 5(102): 151-198.
65. Ansari, Mojtaba, and Ahad Nejad Ebrahimi. 2010. Geometry and Proportions in the Architecture of the Turkoman Period of Agh Quyunlu ha Kabud Mosque (Turquoise World of Islam). The Book of the Month of Science and Art 5 (129): 35- 45.
66. Bemaniyan. M. R., M. R. Pourjafar, F. Ahmadi, A. and R. Sadeghi. 2009. Reinterpretation of Spiritual Identity and Holy Concepts in the Architecture of Shiite Mosques. Shia Studies 8 (30): 37-70.
67. Bordari Farhad, Khoshbin Khoshnazar Seyed Rahim, Kakaei Ghasemkhani. 2017. Cryptography in the Sacred Art of Islamic Architecture from the Perspective of Traditionalism Based on the Theories of Titus Burckhardt. Andisheh Memari 2(3): 1-14.
68. Braun, V., and V. Clarke. 2006. Using Thematic Analysis in Psychology. Qualitative Research in Psychology 3 (2): 77-101. [DOI:10.1191/1478088706qp063oa]
69. Burckhardt, T. 1986. Art of Islam: Language and Meaning. Translated by M. Rajabnia. Tehran: Soroush.
70. Burckhardt, T. 1987. Mirror of the Intellect: Essays on Traditional Science and Sacred Art. New York: State University of New York Press.
71. Burckhardt, T. 1991. Perennial Values in Islamic Art. Translated by Seyed Morteza Avini. Avini. In Immortality and Art. Tehran: Barg.
72. Burckhardt. T. 1993. A Collection of Essays on the Basics of Spiritual Art. Compiled by Ali Tajdini. Tehran: Islamic Propaganda Organization.
73. Dehghani Tafti, M., Z. Madraszadeh. And G. H. Memarian. 2021. The Origin of the Architectural Model of the Blue Mosque in Tabriz. JIAS 10 (19): 5-23.
74. DEHGHANI TAFTI, MOHSEN, MODAREZZADEH, ZAHRA SADAT, & MEMARIAN, 2021. Gholamhossein. Rooting the Architectural Pattern of the Blue Mosque of Tabriz. Journal of Iranian Architecture Studies 10(19): 5-23.
75. Dehkhoda. Ali. Akbar. 1981. Dehkhoda Dictionary. Tehran: University of Tehran Press.
76. Ettinghausen. R., and O. Grabar. 2022. The Art and Architecture of Islam. Translated by Yagoob Azhand. Tehran: SAMT.
77. Garabar, Alag, Hanaei Kashani Mohammad Saeed. 1994. The Mosque, an Example of Religious Art in Islam. Art Quarterly (26): 45-76
78. Gayumi Bidhendi, Mehrdad. 2004. Oleg Grabar's Works and Thoughts. Daneshname 3 (2): 69-135.
79. GOLABCHI, MAHMOUD, & GHOLIPOUR, ABDOLREZA. 2021. The Relationship between "Wisdom" and "Conceptuality" in the Formation of Contemporary Iranian Architecture. JOURNAL OF ARCHITECTURE & URBAN PLANNING OF UTOPHANSHAHR 14(34): 157-168.
80. Grabar, O. 2000. The Formation of Islamic Art. Translated by Mehrdad Vahdati Daneshmand. Institute for Humanities and Cultural Studies.
81. Hafez Ibn Karbalayi, Hossein. 1965. Ruzat al-Jannân and Janat al-Jannan. Translated by Mohammad Amin Soltan al-Gharayi. Tabriz: Ketabb.
82. Hagh Parast, Farzin, and A. Nejad Ebrahimi. 2014. Imaginary Reconstruction of Tabriz's Mozafaria Mansion Complex Based on Historical Documents and Texts. Journal of Art Research 2(7): 89-94.
83. HAJ VAZIRI, A.R., GOODARZ PARVARI, P., & BANI-ARDALAN, ESMAEIL. 2021. A Comparative Analysis of the Corpus of Sheikh Lotfollah Mosque in Isfahan with Sultan Ahmad Mosque in Istanbul (Based on a Body-Based Approach). Islamic Art Studies 18(43): 155-168.
84. Hegel, G. W. F. 1977. Lectures on the Philosophy of History. G. Bell and Sons.
85. Hegel, G. W. F. 1998. Aesthetics, Lectures on Fine Art. (T. M. Knox Trans.), Vol 1. Oxford, New York: Clarendon Press.
86. Helen Brand, R. 1992. Islamic Architecture, Translated by Baqer Ayatollahzadeh Shirazi, Tehran: Rozaneh Publications.
87. Hoshyari, Hamed. 2022. Titus Burckhardt's Perspective on Islamic Architecture and Art. Journal of Islamic Culture and Art 1(5): 43-54.
88. Hosseini Hotsa Sadat, Gharib Gorgani Parvaneh. 2022. Investigation of the tiling of the Blue Mosque of Tabriz and the Goharshad Mosque of Mashhad. Journal of Modern Research in Geographical Sciences, Architecture and Urban Planning 4(37): 87-98.
89. Imam Khomeini. 1992. Description of Forty Hadiths. Tehran: Imam Khomeini Editing and Publishing Institute.
90. Imani, Nadia. 2005. Criticism of Historians' Perception of Islamic Architecture. Golestan-e-Honar 1 (1): 74-80.
91. Jackson, Peter, and Lawrence Lockhart. 1968. The Cambridge History of Iran. Translated by Teymur Ghaderi. 2011. Tehran. Book City.
92. JALALI AKORDI, SEYED HADI, TAHORI, N., & ETESAM, IRAJ. 2020. A Comparative Study of the Views of Titus Burckhardt and Egal Grabar on Islamic Architecture. JAVIDAN KHERAD 17(37): 85-106.
93. Jalali, S. H., N. Tahoori, and I. Etessam. 2021. A Comparative Study of Traditionalism and Historiography in the Explanation of Mosque Architecture by Focusing on the notions of Titus Burckhardt and Oleg Grabar's Model. Farhang-e- Memari and Shahrsazi 6 (2): 113-132. [DOI:10.52547/ciauj.6.2.113]
94. JALALI, SEYED HADI, TAHORI, N., & ETESAM, IRAJ. 2021. A Comparative Study of Traditionalism and Historicism in the Explanation of Mosque Architecture with a Focus on the Views of Titus Burckhardt and Egal Grabar. JOURNAL OF ISLAMIC ARCHITECTURE & Urban Planning 6(2): 113-132. [DOI:10.52547/ciauj.6.2.113]
95. Kabir Saber, M, B., H. Mazaheriyan, and M. Peyravi. 2010. Architectural Morphology of Tabriz Blue Mosque. Iranian Architectural Studies 3 (6): 5-23.
96. Mansouri, Seyed Amir, and Mahmood Teimouri. 2015. Criticism on the Opinions of Contemporary Traditionalists in Islamic Art and Architecture; Based upon the Concept of the Tradition in Definition of Islamic Architecture. CIAUJ 1 (1): 1-14.
97. Moeen, Muhammad. 1972. Moeen Dictionary. Tehran: Amir Kabir.
98. Mousavi Gilani, Seyed Razi. 2021. Titus Burckhardt's Epistemological Basis for Islamic Art and Attitude Criticism Oleg Grabar. Asr-e Adine 14 (34): 7-26.
99. Mousavi, Seyedrazi, 2021. The Epistemological Basis of Titus Burckhardt on Islamic Art and the Critique of Grabar's Egreg View. Asr Adina 34(31): 7-27.
100. Mousavi, Seyyed Mohammad Reza. 2014. The Manifestation of Mosque Remembrance and Cryptography in Iranian and Nominal Architecture. The Second National Conference on Architecture, Civil and Urban Environment. Hamedan: Shahid Mofateh College.
101. Mulla Sadra. 1963. Mysteries of Verses. Translated by Mohammad Khvajawi. Tehran: Wisdom and Philosophy Association.
102. Najafi Ziyarani, Saeed. 1999. A Search for Concepts in Islamic Architecture (Mosque). In Proceedings of Past-Present-Future Mosque Architecture Conference. Art University of Tehran. Winter, 12-24 December.
103. Nasr, Seyyed Hossein. 1996. Islamic Art and Spirituality. Translated by Rahim Ghasemiyan. 2001. Tehran: Office of Studies, Office of Religious Studies, Art.
104. Nasri, Abdullah. 2003. Anthropology of Philosophia Perennis Narrated by Seyed Hossein Nasr. Qabasat (44): 87-106.
105. ORIANINEJAD, REZA, DEJDAR, O., & SOROUSH, M.M. 2022. Investigating the Role of Shiite Signs in the Levels of Spatial Sense of the Holy Places of the Safavid Era: A Case Study of Imam Mosque and Sheikh Lotfollah Mosque. JOURNAL OF ISLAMIC ART STUDIES 19(45): 471-488.
106. Pazouki Shahram. 2013. "The Wisdom of Art and Beauty in Asalem", Tehran: Soroush.
107. Pirnia, Mohammad Bagher. 2004. Iranian Architectural Stylistics. Tehran: Memar.
108. POUR HADI HOSSEINI, MIR MOHAMMAD JAVAD, BALILAN ASL, LIDA, TOOFAN, SAHAR, & PAKDELFARD, MOHAMMADREZA. 2021. Continuity of Thought, The Common Language of Architecture of the Religious Complexes of Dar al-Saltaneh of Tabriz from the 7th-9th Century AH. Studies in the History of Islam 13(48): 39-60. [DOI:10.52547/pte.13.48.39]
109. Pourhadi Hosseini, M. M. J., L. Balilan Asl, S Tofan. and M. R. Pakdel. 2020. Continuity of Thought, Common Language of Architecture of the Religious Complexes of the Sultanate of Tabriz during 7th -9th Centuries AH. Islamic History Studies 13(48): 39-60. [DOI:10.52547/pte.13.48.39]
110. Pourhasan. Ghasem. 2006. Wittgenstein: From Visual Language to Written Language. Journal of Humanities 4(49): 127-148.
111. Pourjafar. M. R., R. Akbariyan, M. Ansari, and H. Pourmand. 2009. The Study of Iranian Architecture with the Approach of Philosophical Thought. Journal of Humanities 16 (2): 87-114.
112. Pourmand. H. 2007. The Influence of Philosophical Thought in Contemporary Architectural Design. PhD Thesis. Faculty of Arts, Tarbiat Modares University.
113. Qadimzadeh, Somayeh. 2022. The Challenges of Applying Traditionalist Thought and the Necessity of Rethinking in Contemporary Iranian Architecture. NATIONAL STUDIES JOURNAL 23(2 (90)): 139-160.
114. Quchani Mahya, Taji Mohammad. 2018. A Study of the Role of Open Space and the Pattern of Filling and Emptying of Houses and Mosques in Traditional Architecture and Recreation in Traditional Architecture. JOURNAL OF HAFT HESAR ENVIRONMENTAL STUDIES 7(26): 89-102.
115. Raiszadeh, Mahnaz, and Hossein Mofid. 1999. Mosque in Urban Architecture and Depreciation of Qible Deviation. In Proceedings of Past-Present-Future Mosque Architecture Conference. Art University of Tehran. Winter, 12-24 December
116. Raiszadeh, Mahnaz. 2001. The Miracle and Conciseness of the Speech of an Iranian Mosque. In the Proceedings of 2nd International Conference of Architecture of Mosques, The Future Horizon, Vol 1. Tehran University of Art. 395-405.
117. RASOULIPOUR, S., YOUZBASHI, A., KESHTGAR GHASEMI, REYHANEH, & DASTMARDI, ABDOLKHALEQ. 2021. A Comparative Comparison of the Architectural Decorations of the Blue Jame Mosque of Yerevan with the Blue Jame Mosque of Tabriz as a Cultural Strategy. JOURNAL OF ISLAMIC ART STUDIES 18(44): 204-221.
118. SALIMI, MINA, SHARIFZADEH, MOHAMMAD REZA, & BANI-ARDALAN, ESMAEIL. 2020. Phenomenology of Holy Places Based on Iranian-Islamic Architecture (Case Study: Sheikh Lotfollah Historical Mosque in Isfahan). ISLAMIC MYSTICISM (RELIGIONS AND MYSTICISM) 16(63): 251-267.
119. Sandelowski, M., and J. Barroso. 2007. Handbook for Synthesizing Qualitative Research. Springer Publishing Company.
120. Sartipour, Mohsen. 2008. Motifs of Islamic Art in the Thought of Titus Burckhardt. Soffeh, 17(1): 92-100
121. Shahpasand Babak. 2020. The Semiotic Position of the Illumination Philosophy in the Physical Unity of Mosques (Case Study: Imam Mosque of Isfahan). Iranian Civilization Research 5(32): 99-130.
122. Shariat Rad, Farhad. 2019. Semantic Links between Architecture and Music: A Reflection on the Commonality of Iranian Architecture and Music. Soffeh 29(87): 19-38. [DOI:10.29252/soffeh.29.4.19]
123. Shirkhani Mehrak, Hassan Khademzadeh. 2024. Urban Design in Pre-Islamic Iranian City. JOURNAL OF IDENTITY OF THE CITY 56(17): 39-52.
124. SOLEIMANI SADR, MALEHEH, KHANMOHAMMADI, MARJAN, GHOBADIAN, VAHID, & SHAFIPOUR MOTLAGH, FARHAD. 2022. An Analysis of Iranian-Islamic Architecture in the Contemporary Period Based on the Viewpoints of Traditional Architecture Masters to Provide a Qualitative Model (Case Study: The Shrine of Hazrat Masoumeh). JOURNAL OF ISLAMIC ART STUDIES 19(45): 341-363.
125. SOLTANZADEH, S., YOUSEFI TAZKIR, M., RAISI, IMAN, & KIANI HASHEMI, M. 2020. The Evolution of the Thoughts of the Architects of the Pahlavi Period, Application of Content Analysis. JOURNAL OF ENVIRONMENTAL STUDIES OF HAFT HESAR (HAFT HESAR) 8(32): 71-84. [DOI:10.29252/hafthesar.8.32.8]
126. Tabasi, Mohsen, and Fahime Fazelnasab. 2014. Recognizing the Role and Influence of Intellectual Currents of the Safavid Era in Forming the Entrance of Isfahan School Mosques. Journal of Fine Arts 17 (3): 81-90. Press.
127. Tahoori. N. 2007. Symbols and Semiotics in the Interpretation of Islamic Architecture. Gholestan-e-Honar
128. 3 (3): 13-25.
129. Vahab Zade, Abdol al-Rahman. 2006. Kabul Mosque, yesterday, today. In The Third Congress of the History of Architecture and Urban Planning of Iran, Kerman, Spain, 4-19.
130. Valizadeh Oghani, Mohammad Bagher. 2018. The Manifestation of Ethical-Legal Thoughts in the Architectural Design of Traditional Iranian Houses. JOURNAL OF URBAN MANAGEMENT 17(53): 27-44.
131. Zoka, Yahya. 1986. Cities of Iran. Tabriz: Islamic Culture and Guidance Printing House in Cooperation with Academic Jihad Publications.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Researches in Islamic Architecture

Designed & Developed by : Yektaweb