دوره 12، شماره 2 - ( 4-1403 )                   جلد 12 شماره 2 صفحات 54-37 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Rezaei M. (2024). Knowledge Mobilization in Architecture, Urban Design and Planning: Islamic Wisdom in Connection with Indigenization and Rectification. JRIA. 12(2), 37-54. doi:10.61186/jria.12.2.3
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1695-fa.html
رضایی محمود. نهادینگی دانش در معماری و شهرسازی: نسبت حکمت اسلامی با مباحث بومی و به‌روزرسانی پژوهش‌هاي معماري اسلامي 1403; 12 (2) :54-37 10.61186/jria.12.2.3

URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1695-fa.html


گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده:   (6133 مشاهده)

 از مسائل ضروری فراگیری در ایران دریافت و اعمال پیوند معنادار میان یادگیری‏‌های طراحی‌محور مانند معماری و شهرسازی که دارای دروس کارگاهی و آتلیه هستند -به‌ویژه در دانشگاه- با رویکردهای اسلامی‌سازی از جمله «حکمی»، «بومی» و «به‌روز»‏سازی مصوبه شورای تحول انقلاب فرهنگی است. هدف این مقاله یافتن معنای حکمی‌‏سازی موثر در دروس این دانشکده‌ها است که میان علوم دقیقه و انسانی فعالیت دارند. روش پژوهش فراترکیب با مصاحبه عمیق و اشباع نظری است. ابتدا متون مرتبط با «نهادینگی دانش» همچنین «تجارب آموزش این رشته‌ها» از دهه پنجاه میلادی در جهان بررسی و راهبردهایی در کشورهای مختلف پیشرفته استخراج شده‏‌است. مطابق با سه هدف شورای مذکور، مطالب کدبندی و با مشارکت استادان و دانشجویان به اشباع نظری رسیده‌‏است. مشخص شده که در جهان رویکردهای مشابه گسترش یافته است. برای نیل به آن‏ها، «نهادینگی دانش» حیاتی است که به کمک «آتلیه» در این دست مدارس تسریع می‌شود. پیوند میان دروس، دروس با حرفه، جامعه و علم جهانی، در بازنگری سرفصل از اولویت‏‌هاست. همچنین نسبت این سه چنین معین می‌شود که پیوند «حکمی‏‌سازی» با نقش اجتماعی طراح، «بومی‏گرایی» با تلفیق آتلیه با جامعه، «روزآمدی» با همکاری بین طراحان و سایر حرفه‌ها، استفاده از فناوری روز، نشر متون، و تأسیس مراکز پژوهشی بیشتر است. حکمی‏‌سازی موثر، مفهومی است که اهداف بومی و به‌روزسازی را دربرمی‌گیرد. در مقاله، ایده نهادینگی دانش در قالب نظام آتلیه‏‌ای، نشست‏‌های برنامه‌ریزی شده، بهره‌‏گیری از مکتوبات اساتید، رویکردهای مهارتی دروس در قالب سرفصل پیشنهاد شده‏است. از یافته‌های پژوهش این است که هدف از سه رویکرد حکمی، بومی، و به‌روزسازی در امر آموزش باید مرجعیت یا «نهادینگی دانش» یعنی تولید، نشر، تبادل دانش باشد به شرطی که سبب تغییر و بهبود سیاست‌های اجتماع و شرایط موجود شود. همچنین «نهادینگی دانش» در مدارس معماری و شهرسازی با نظام آتلیه مشارکتی، به طور موثرتری به انجام خواهد رسید.

متن کامل [PDF 596 kb]   (310 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جايگاه حکمت نظری و عملی اسلام در معماری و شهرسازی
دریافت: 1402/5/1 | پذیرش: 1403/3/7 | انتشار: 1403/4/24

فهرست منابع
1. احمدی‌نژاد، محمود. 1392. سند اسلامی‌شدن دانشگاه‌ها. تهران: شورای‌عالی انقلاب فرهنگی.
2. باقرزاده خسروشاهی، مهدیه. 1390. راهنمای طراحی شهری پایین به بالا (مفاهمه‌ای). نمونه موردی طرح احداث ایستگاه مرکزی مترو در میدان ساعت تبریز. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشکده شهرسازی و معماری دانشگاه شهید بهشتی.
3. خسروپناه، عبدالحسین. 1390. الگوی حکمی-اجتهادی علوم انسانی. جاویدان خرد (19): 29-66.
4. دانشپور،‌ سید عبدالهادی و زهرا غفاری آذر. 1399. طراحی شهری با رویکرد مشارکت همکاری‌جویانه، از ایده تا طرح؛ موردپژوهی: میدان هروی تهران. باغ نظر 17(82): 5-20.
5. دیده‌گاه، آرزو، سلاسه شهوازیان، و مهدی تولایی. 1399. مروری بر استراتژی‌های تحرک دانش در سازمان‌های دانش‌محور. مطالعات منابع انسانی 10 (36): 1-30.
6. رضایی، محمود. 1400. بسیج دانش، در اعتلای ارزش‌های بالنده میهنی- آیینی (مورد پژوهش: مرور سرفصل ارشد طراحی شهری). در اولین همایش ملی علوم انسانی وحکمت اسلامی. تهران.
7. رضایی، محمود. 1402. پنج شرط مقدم بر روش‌شناسی برآمده از حکمت اسلامی-ایرانی در معماری و شهرسازی. تهران: اول و اخر.
8. سامان پور، فرشید، ناصر برک پور و منیژه مقصودی. 1397. خدمات داوطلبانه دانشگاهی در محیط فرارشته ای؛ گزارش یک اقدام پژوهی در شهرسازی. مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی 11(1): 33-64.
9. سپهری، یحیی، و عیسی حجت. 1399. نظام آموزش آتلیه‌ای دانشکده هنرهای زیبا، شرح برنامه آموزش طراحی معماری دهه 1330 و 1340 ش. هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی 25 (2): 5-15.
10. صیاد، نیما و نوید سعیدی رضوانی. 1399. شارت، روشی برای مشارکت در طراحی شهری. هویت محیط 1(3): 1-16.
11. طالبی، زینب، فرح حبیب و ایرج اعتصام. 1396. جایگاه علوم اجتماعی در آموزش رشته شهرسازی؛ تحولات و چالش‌های پیش رو. علوم اجتماعی شوشتر 11(4): 351-374.
12. لعل بخش، وحید قبادیان و شادی عزیزی. 1399. ارائه مدلی برای آموزش مشارکتی در طراحی معماری در دانشکده های ایران. رهیافتی نو در مدیریت آموزش. 11(42): 317-338.
13. محمدهاشمی، زهرا. 1396. ارتباط دانشگاه، صنعت، و دولت با تکیه بر نقش نهادهای میانجی (موردپژوهی: کانون‌های هماهنگی دانش، صنعت و بازار). رهیافت 27 (66): 75-88.
14. نقره‌کار، سلمان، و صدیقه معین‌مهر. 1399. پیشنهاد راهکارهایی برای اثربخشی «آموزه‌های اسلامی بر دروس رشته معماری» نمونه موردی: دروس مقدمات طراحی معماری بر اساس چهار رویکرد مصوب شورای تحول شورای‌عالی انقالب فرهنگی) اسلامی‌سازی، بومی‌سازی، کارآمدی، و روزآمدی. پژوهش‌های معماری اسلامی 8 (3): 51-67.
15. نقره‌کار، عبدالحمید. 1395. نسبت اسلام با فرآیندهای انسانی فرانظریه سلام: طرح مدلی بنیادی-کاربردی در ساختار، منابع، مبانی، و ارزیابی آثار هنری، معماری و شهرسازی از منظر اسلامی (راهبردها، راهکارها، راه‌حل‌ها، و نقد فرآیندهای انسانی). پژوهش‌های معماری اسلامی, 4(3): 26-4.
16. نقره‌کار، عبدالحمید. 1401. حکمت اسلامی در خلق آثار هنری معماری و شهرسازی. تهران: سروش.
17. نوریان، فرشاد، و محمود رضایی. 1385. از فکر تا اجرا: برنامه مداخله مردم محله در برنامه‌ریزی و طراحی شهری ICT. هنرهای زیبا (258): 44-35.
18. هاشم‌زهی، نوروز، و بهروز میرزا. 1392. تحلیل مقایسه‌ای ارزشیابی دانشگاهیان ایران از برنامه‌های اسلامی‌سازی دانشگاه. سیاست‌های راهبردی و کلان 1 (2): 17-36.
19. Ahmadinejad, M. 2013. Islamization Document of Universities. Tehran: Supreme Council of Cultural Revolution.
20. Atakan, G. 2016. A Comparative Analysis of Methods for Triggering "Creative Thinking" in Design Studios. Journal of Humanities and Social Sciences (2): 344-350. doi:10.18844/gjhss.v2i1.317 [DOI:10.18844/gjhss.v2i1.317]
21. Aydemi, A. 2018. Learning from Pedagogical Experiments. An Alternative Reading of Architectural Design Studio. In J. S. Merina (Ed.), 9th Congress: EURAU18 Alicante: Retroactive Research (pp. 116-122). Alicante: Titulacion de Arquitectura. doi:10.14198/EURAU18alicante. [DOI:10.14198/EURAU18alicante]
22. Collection:Architecture Principe (Claude Parent, Paul Virilio). (n.d.). Retrieved from FRAC Centre- val de Loire: https://www.frac-centre.fr/_en/art-and-architecture-collection/rub/rubauthors-316.html?authID=10
23. Colomina, B. 2017, Dec 07. Towards a Radical Pedagogy . Retrieved Jun 18, 2021, from YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=pkXA6etknvQ
24. Colomina, B, E.Choi, I. Galan, and A. Meister. 2012. Radical Pedagogies. Architectural Review 232(1388): 78-82.
25. Dellapiana, E. 2018. Architettura e/o Rivoluzione up at the Castle. A Self-Convened Conference in Turin (April, 25-27, 1969). Histories of PostWar Architecture (2): 1-16.
26. Dideh-ghah, A., S. Shahvazian, and M. Tolai. 2019. An Overview of Knowledge Mobilization Strategies in Knowledge-Based Organizations. Human Resource Studies Quarterly 10 (36): 1-30.
27. Fuller, B. 1963. Education Automation: Freeing the Scholar to Return. Chicago: Southern Illinois University Press.
28. Geiser, R. 2019. The Afterlife of an Exhabition: John Hejduk and the Education of an Architect. Revista Arquitectura (21): 10-21. [DOI:10.15581/014.21.10-21]
29. Hart, A., C. Davies, K. Aumann, E. Wenger, K. Aranda, B. Heaver, and D. Wolf. 2013. Mobilising Knowledge in Community-University Partnerships: What does a Community of Practice Approach Contribute? Contemporary Social Science 8 (3): 278-291. [DOI:10.1080/21582041.2013.767470]
30. Hashem Zahi, N, and B. Mirza. 2013. A Comparative Analysis of Iranian Academics' Evaluation of University Islamization Programs. Strategic and Macro Policy 1 (2): 17-36.
31. Khosrupanah, A. 2011. The Ruling-Ijtihad Pattern of Human Sciences. Javidan Khard (19): 29-66.
32. Krunic, D. 2013. The Groundscraper: Candilis Josic Woods and the Free University Building in Berlin. Berlin: ARRIS. [DOI:10.1353/arr.2012.0002]
33. Mohammad Hashemi, Zahra. 2017. The Relationship among University, Industry and Government with Emphasis on the Role of Intermediary Institutions (Case Study: Coordination Centers of Knowledge, Industry and Markets). Rahyaft 27 (66): 75-88
34. Noghrehkar, A. 2016. The Interrelation Between Islam and Human Processes Theory of (Salam) Strategies, Guideline, And Solutions for Creating and Evaluating Art Works, Architecture and Urbanism. Researches in Islamic Architecture 4(3): 4-26.
35. Noghrehkar, A. 2022. Islamic Wisdom in Creating Art Works, Architecture and Urbanism. Tehran: Soroush.
36. Noghrehkar, S., and S. Moeinmehr. 2020. Suggest Solutions for the Effectiveness of "Islamic Teachings on Architecture Courses" Case Study: Architectural Design Basics Courses Based on the four Approaches Approved by the Transformation Council of the Supreme Council of Cultural Revolution (Islamization, Localization, Efficiency and Updating). Researches in Islamic Architecture 8 (3): 51 -67.
37. Noorian, Farshad, and Mahmud Rezaei. 2006. From Vision to Implementation: People Participation in Urban Planning and Design with Using ICT. Journal of Fine Arts (258): 44-35.
38. Rancière, J. 1987. Le Maître ignorant: Cinq leçons sur l'émancipation intellectuelle. Paris: Fayard.
39. Rezaei, M. 2021. Knowledge Mobilization in Improving National and Ritual Values (Case Study: Reviewing the Curriculum for Master of Urban Design in Iran). The First National Conference of Humanities and Islamic Wisdom. Tehran.
40. Rezaei, M. 2021. Reviewing Design Process Theories: Discources in Architecture, Urban Design and Planning Theories. Cham: Springer. doi:10.1007/978-3-030-61916-9 [DOI:10.1007/978-3-030-61916-9]
41. Rezaei, M. 2023. Five Prerequisites for Methodology Arising from Islamic-Iranian Wisdom in Architecture and Urban Planning. Tehran: Aval-va-Akhar.
42. Sunwoo, I. 2013. Between the 'Well-Laid Table' and the 'Marketplace': Alvin Boyarsky's Experiments in Architectural Pedagogy.
43. Van De Ven, A. H., and P. E. Johnson. 2006. Knowledge for Theory and Practice. The Academy of Managment Review 31 (4): 802-821. [DOI:10.5465/amr.2006.22527385]
44. Sepehri, Y., and I. Hojjat. 2020. Atelier Education System in Tehran Faculty of Fine Arts: The Curriculum of Architectural Design in the 1950s and 1960s. Journal of Fine Arts-Architecture and Urbanism 25 (2): 5-15.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Journal of Researches in Islamic Architecture

Designed & Developed by : Yektaweb