XML English Abstract Print


دانشکده فنی مهندسی، موسسه آموزش عالی آل طه، تهران، ایران
چکیده:   (348 مشاهده)
محدودۀ پیرِ رودبند در شهر دزفول از گذشته محل تجمع هرسالۀ مردم دزفول در برگزاری آیین‌های محرم بوده و به لحاظ کالبدی و طبیعی از مؤلفه‌های خاطره‌انگیز و هویت‌بخش دزفول است، مسیرهای این سنت دیرینه در بافت قدیم در حال حاضر جوابگوی حرکت دسته‌های عزاداری نبوده و در بعضی نقاط فضاهایی به این مسیرها افزوده‌شده ولی بازهم جوابگوی شرایط فعلی نگردیده و شهر را به لحاظ اجتماعی، فرهنگی و عبور و مرور دچارِ مشکلات و تنگناهایی ساخته است. هدف کلی این تحقیق بررسیِ معیارهای خاطره انگیز و هویت بخش در راستای بازآفرینی این میدان به‌عنوان نقطۀ عطف مهمی در جهتِ پاسخگویی به نیازهای امروزین زندگی و فعالیت در سطح مجموعه، بافت پیرامون و شهر دزفول است. سوال اصلی تحقیق این است که میدان رودبند دارای چه زمینه‌های خاطره ای_آئینی مشترکی بین مردم است؟  و در جهت کیفیت و هویت بخشی این میدان چه راهکارهای کالبدی اولویت دارد؟ تا با شفاف سازی چارچوب نظری و کالبدی این کیفیت، بتوان به طراحان شهری در جهت بهبود ارتباط شهروندان با این فضای شهری یاری رساند. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر آمار استنباطی است، در این پژوهش در مرحلۀ اول بامطالعۀ متون مرتبط باهدف پژوهش ابعاد و معیارهای عمومی حفظ هویت و خاطرۀ جمعی در محیط‌های شهری استخراج گردیده و نظرات کاربران در خصوص عوامل محیطی مؤثر بر خاطره‌انگیزی در قالب پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از نرم‌افزار spss تحلیل گردیده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که حوزۀ معنا به‌عنوان مهم‌ترین حوزۀ هویت‌بخش و خاطره ساز ازنظر کاربران فضا شناسایی‌شده‌ و حوزه‌های فعالیت و کالبد در درجۀ بعدی اهمیت قرارگرفته‌اند. همین طور در جهت تبیین راهکارهای کالبدی ارتقای هویت و خاطرۀ جمعی محدودۀ پیر رودبند و کیفیت فضاها از طریق اقدامات آینده، چهار دسته راهکار طراحی شهری و معماری، بهبود تسهیلات و مبلمان شهری، برنامه‌ریزی کاربری زمین و اقدامات ترافیکی تعریف شدند که پیشنهادهای کاربران فضا به ترتیب اهمیت، راهکارهای ترافیکی بیشترین میزان اهمیت و سپس به ترتیب راهکارهای معماری و طراحی شهری، بهبود تسهیلات و مبلمان شهری، برنامه‌ریزی کاربری زمین قرارگرفته‌اند.
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عمومى
دریافت: 1402/4/26 | پذیرش: 1403/5/4

فهرست منابع
1. ابراهیمی، محمدحسن. 1388. میدان, فضاهای تعریف نشده شهرهای ایرانی. هویت شهر، 3(4)، 107-120.
2. پورجعفر، محمدرضا، پورمند، حسنعلی، ذبیحی، حسین، هاشمی دمنه، لیلاسادات، و تابان، محسن. 1390. پدیدارشناسی هویت و مکان در بافت های تاریخی. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(3)، 11-20.
3. حقیر، سعید، و شوهانی زاد، یلدا. 1390. چگونگی ارتقای جایگاه گورستان ها در جوانب فرهنگی و اجتماعی توسعه پایدار شهری در ایران (با رویکرد به نقصان دستور کار 21 مصوب سازمان ملل متحد در عدم توجه به امر تنوع فرهنگی). باغ نظر، 8(17)، 81-94.
4. حکمت فر، محمدحسین. 1381. زیارت بقاع متبرکۀ دزفول. دزفول: انتشارات دارالمؤمنین
5. خستو، مریم، و سعیدی رضوانی، نوید. 1389. عوامل موثر بر سرزندگی فضاهای شهری, خلق یک فضای شهری سرزنده با تکیه بر مفهوم «مرکز خرید پیاده». هویت شهر، 4(6)، 63-74.
6. درکتانیان، غلامرضا .1388. سال حزبی در دزفول به روایت اسناد، مطالعات تاریخی، 24: 107-79.
7. سلطانی، علی، و نامداریان، احمدعلی. 1389. بررسی تاثیر نیروهای مختلف در شکل گیری فضای شهری. هویت شهر، 4(7)، 123-130.
8. سلطانی، لیلا، زنگی آبادی، علی، و نسترن، مهین. 1390. برنامه ریزی شهری در جهت ارتقای هویت ایرانی اسلامی زنان با تاکید بر نقش محله های شهری. مطالعات شهر ایرانی اسلامی، 1(4)، 29-36.
9. سلطانی، علی، زرگری مرندی، ابراهیم، و نامداریان، احمدعلی. 1392. شکل گیری, تقویت و مانایی خاطره در فضاهای شهری نمونه موردی محور شهید چمران شیراز. مسکن و محیط روستا، 32(141)، 87-98.
10. قاسمی اصفهانی، مروارید.1394. اهل کجا هستیم؟ (هویت بخشی به بافت‌های مسکونی)، تهران: روزنه
11. گلکار، کوروش. 1380. مولفه های سازنده کیفیت طراحی شهری. صفه، 11(32)، 38-65.
12. لطفی, سهند. 1390. بازآفرینی شهری فرهنگ مبنا: تأملی بر بُن مایه های فرهنگی و کُنش بازآفرینی. نشریه هنرهای زیبا: معماری و شهرسازی, 3(45), 49-62.
13. منتظری، محمد.1387. شهر من دزفول، تهران: ارجمند
14. میرمقتدایی، مهتا. 1388. معیارهای سنجش امکان شکل گیری, ثبت و انتقال خاطرات جمعی در شهر. هنرهای زیبا، -(37)، 5-16.
15. Balsas,C.J.T. 2004.Measuring the livability Of an Urban Center: An Exploratory study Of key performance Indicators. Planning , Practice and research (JPPR), Vol.19, No.1, pp.101-110. [DOI:10.1080/0269745042000246603]
16. Canter, D.v.1977.The Psychology Of Place, London: The Architecture Press.
17. Darkatanian, Gholamreza, Party year in Dezful according to documents, Historical Studies, 24: 79-107
18. Downing, F.2003,Transcending Memory: Remembrance And The Design of Place, Design Studies,24(3),213-235. [DOI:10.1016/S0142-694X(02)00053-4]
19. Ebrahimi, M.H.. 2009. Meydan: Indeterminate Urban Spaces In Iranian Cities. HoviateSHahr, 3(4), 107-120.
20. Gehl,J.1987. Life between Buildings, van Nostrad Reinhold Press, pp.1-10.
21. Ghasemi Esfahani, Morvarid. 2015. Where are we from? (giving identity to residential contexts),Tehran: Rouzaneh
22. Golkar, K.. 2001. Components Of Urban Design Quality. Soffeh, 11(32), 38-65.
23. Haghir, Saeed, & SHohanizad, Yalda. (2011). Promoting Role Of Cemeteries In Social And CultUural Aspects Of Sustainable Urban Develomen In Iran. Bagh-e Nazar, 8(17), 81-94.
24. Hekmatfar, Mohammadhossein. 2002. Pilgrimage to the blessed Bekaa of Dezful.Dezful: Darul Mominin Publications
25. Khastou, M., & Saeidi Rezvani, N.. 2010. The Effective Factors On Urban Spaces Vitality (Creating A Lively Urban Space With Emphasizing The Concept "Pedestrian Mall"). HoviateSHahr, 4(6), 63-74.
26. Lotfi, Sahand. 2011. Culture-led Regeneration: A Reflection upon Cultural Fundaments and the Act of Regeneration, Journal of Fine Arts: Architecture and Urbanism, 3 (45): 49-62
27. MirmoghtadAaee, M. 2009. The Criteria For Evaluation Of Formation, Remembering And Recording Of Collective Memory. Honar-Ha-Ye-Ziba, -(37), 5-16.
28. Montgomery, J. 1998. Making a city: Urbanity, Vitality and Urban Design, Journal Of Urban Design (JUD), Vol.3, No.1, pp.93-116. [DOI:10.1080/13574809808724418]
29. Montgomery, J.2003.Cultural quarters as mechanisms for Urban regeneration . part1: conceptualizing Cultural quarters, planning, Practice & Research, Vol.18, No.4 , pp.293-306. [DOI:10.1080/1561426042000215614]
30. Montazeri, Mohammad. 2008. My city is Dezful,Tehran: Arjmand Publications
31. O'Donnell ,M.O.2008, Urban Cultural landscapes and The Spirit Of Place, Icomos, Quebec: 77-hFCw-13.doc.
32. Pourjafar, Mohammad Reza, Pormand, Hassanali, Zabihi, Hossein, Hashemi Demneh, Leila Sadat, & Taban, Mohsen. 2011. Penomenology Of Identity And Place In Historical Context. Journal Of Studies On Iranian Islamic City, 1(3), 11-20.
33. Punter, J. 1991, Participation in the design of urban space, Landscape, Design, No 200: 24-27
34. .Relph, E. 1976, Place and Placelessness, Pion, London
35. Sime,J.D. 1995. Creating Placesor Design Spaces. In: L.N.Groat (Ed.): Giving Places Meaning, London: Academic Press, pp.27-41.
36. Sternberg, E.2000. An Integrative Theory Of Urban Design, Journal Of American Planning Associztion (JAPA), Vol.66,No.3, pp.265-278. [DOI:10.1080/01944360008976106]
37. Soltani, Leila, ZangAbadi, Ali, & Nastran, Mahin. 2011. Urban Planning In Line With The Promotion Of Iranian- Islamic Identity Of Women With An Emphasis On The Role Of Urban Quarters. Journal Of Studies On Iranian Islamic City, 1(4), 29-36.
38. Soltani, Ali, & Namdarian, Ahmad Ali. 2011. An Investigation Of Forces Influence On Urban Space Formation. HoviateSHahr, 4(7), 123-130.
39. Soltani, Ali, Zargari Marandi, Ebrahim, & Namdarian, Ahmad Ali. 2013. Formation And Deep Impression In Urban Spaces (Case Study: Chamran Street In Shiraz). Housing And Rural Environment, 32(141), 87-98.
40. Tuan, Y.F.1977.Space and Place, Univercity Of Minncsota Press, Minncapolis.

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Journal of Researches in Islamic Architecture

Designed & Developed by : Yektaweb