دوره 11، شماره 3 - ( 6-1402 )                   جلد 11 شماره 3 صفحات 62-47 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
fallah M, Noghrekar A H, Saleh Sadeghpour B. The structure of human processes (Salaam's theory) from the point of view of the epiphany of the truth of meaning in artifacts (Case Study: facade in the desired neighborhood from the perspective of Islam). JRIA 2023; 11 (3) :47-62
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1624-fa.html
فلاح مسعود، نقره کار عبدالحمید، صالح صدق پور بهرام. ساختار فرایندهای انسانی (نظریه سلام) از منظر تجلی حقیقت معنا در مصنوعات (نمونه موردی: نما در محله مطلوب از منظر اسلام). پژوهش‌هاي معماري اسلامي. 1402; 11 (3) :47-62

URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1624-fa.html

ساختار فرایندهای انسانی (نظریه سلام) از منظر تجلی حقیقت معنا در مصنوعات (نمونه موردی: نما در محله مطلوب از منظر اسلام)
مسعود فلاح ، عبدالحمید نقره کار* ، بهرام صالح صدق پور
دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
چکیده:   (1077 مشاهده)
­مبتنی بر اصل وحدت و مراتب وجود، کلیۀ ممکنات طی مراتبی از مقام ذات الهی نزول و حدوث یافته‌­اند. طی این مراتب، هر مخلوق، سیری را از عالم معنا تا عالم صورت و ماده طی می‌نماید و تجلی میزانی از حقیقت معنا (مبتنی بر صفت قدر) می­باشد. مصنوعات بشر نیز می­‌باید به صورت نسبی حقیقت معنا را متجلی بسازد و انسان را از حجاب­‌های صوری برهاند و به سرچشمه پاک معنا رهنمون سازد. در این راستا، بر انسان است تا با شناخت حقیقت معنا و فرایند نزول آن، زمینه را برای این مهم فراهم سازد. لذا این پژوهش درصدد است تا با شناخت ساختار فرایندهای انسانی (نظریه سلام)، به بررسی امکان همگام‌­سازی آن با فرایند نزول معنا بپردازد و به تجلای بیشتر این سرچشمۀ معنوی کمک نماید. بدین جهت، ابتدا سعی می‌­گردد تا با رویکردی تفسیری- تحلیلی به تبیین چهارچوب نظری پژوهش که در اینجا فرایند نزول معنا، توسط فعل الهی در مخلوقات است پرداخته شود؛ سپس با تشریح نظریه سلام و با استفاده از روش استدلال منطقی، تلاش در انطباق و ایجاد زمینه‌­ای برای الگوبرداری از فعل الهی توسط انسان گردد؛ و در ادامه طی بررسی این انطباق در یک نمونه موردی به جمع‌بندی بپردازد. در پایان این‌چنین نتیجه می­گردد که در راستای تجلی حقیقت معنا در مصنوعِ  انسان، می­‌بایست میزانی (قدری) از «اسماء فعل» و مبتنی بر چهار ویژگی تناکح، تقابل، تفاضل، و تعاون، توسط توسط اجتهاد حرف‌ه­ای شناسایی، و در خلق مصنوع به کار گرفته شود.
واژه‌های کلیدی: نظریه سلام، معنا، صورت، اسماء الحسنی، اسم فعل، نما، محله.
متن کامل [PDF 841 kb]   (226 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: جايگاه حکمت نظری و عملی اسلام در معماری و شهرسازی
دریافت: 1401/5/22 | پذیرش: 1402/2/25 | انتشار: 1402/6/27
فهرست منابع
1. ابن عربی، محی‌الدین. 1391. عقله المستوفز. ترجمه: محمد خواجوی.
2. ابن عربی، محمد بن محمد. 1422. تفسیر ابن عربی، بیروت: دار صادر.
3. اخوت، هانیه، و محمد بمانیان، و نینا الماسی فر. 1389. معماری و شهرسازی سنتی در کشور های اسلامی. تهران: هله.
4. اومر، اسپاهیچ. 1396. مسکن و اسلام. قزوین: انتشارات جهاد دانشگاهی قزوین.
5. القیصری، داود. 1375. شرح فصوص الحکم. قم: حوزه علمیه قم.
6. بدیعی، ناهید. 1381. جداره‌ها: «حریم وصل». رساله دکتری معماری. تهران: دانشگاه تهران.
7. بمانیان، محمدرضا، و مسلم زندی. 1396. مسکن ایرانی و سبک زندگی. تهران: اول و آخر.
8. بهرامی، حمزه علی، و محسن شیراوند. 1396. اکوسوفی و ابن عربی. پژوهش‌های اخلاقی(3).
9. جعفری (علامه)، محمد تقی. 1369. زیبایی و هنر از دیدگاه اسلام. تهران: دفتر مطالعات دینی هنر.
10. جوادی آملی، عبداله. 1375. رحیق مختوم. قم: اسراء.
11. حکیم، بسیم سلیم. 1381. شهرهای عربی-اسلامی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
12. حمزه نژاد، مهدی، و مازیار افتخاریان. 1394. شاخصهای سبک زندگی اسلامی در طرّاحی مسکن. یزد: همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران.
13. حمزه نژاد، مهدی، و زهرا صدریان. 1393. اصول طراحی خانه از منظر اسلامی و کاربرد الگوهای معاصر. پژوهش های معماری اسلامی (4).
14. خمینی، روح ا... .1375. تفسیر سوره حمد. تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
15. دهخدا، علی‌اکبر. 1377. لغت‌نامه دهخدا. تهران: دانشگاه تهران.
16. ذوالفقارزاده، حسن، و رضا جعفری‌ها، و علی دل‌زنده. 1398. الگوی پیشنهادی معماری محله اسلامی. اندیشه معماری (5).
17. رحیمیان، سعید.1386. اسماء الهی در جهان نگری عرفانی امام خمینی رحمه الله.
18. رخشاد، محمد حسین. 1388. در محضر بهجت (جلد یک). قم: سماء.
19. سلیمانی شیجانی، زینب و مژگان خاکپور، و محمد مهدی رئیس سمیعی. 1393. بازنگری اصول و اهداف معماری معاصر ایرانی با استفاده از نظرگاه فکری ملاصدرا. نقش جهان (1). سال چهارم.
20. سید رضی، ابوالحسن محمد بن الحسین. 1388. نهج البلاغه. قم: انتشارات مشهور.
21. صدری‌کیا، سمیه. 1397.کیفیت معنایی نور در فضای معماری. رساله دکتری معماری. تهران: دانشگاه تربیت مدرس.
22. علی تاجر، سعید. 1383. حکمت وجودی معماری. رساله دکتری معماری. تهران: شهید بهشتی.
23. فیاضی، غلامرضا، و هادی ملک‌زاده، و محمد جواد پاشایی. 1392. چیستی معنا، آئین حکمت (16).
24. کشفی، عبدالرسول، و محمد بنیانی. 1391. بررسی معانی گوناگون اصالت وجود و اعتباریت ماهیت در نظام صدرایی. پژوهش-های هستی شناختی (1).
25. مجلسی، محمد باقر.1360. بحار الانوار (جلد 84). بیروت: دار احیاء.
26. مرتضی، هشام. 1393. اصول سنتی ساخت و ساز در اسلام. تهران: مرکز تحقیقات ساختمان.
27. ملاصدرا، صدرالدین محمد شیرازی. 1390. حکمت متعالیه در اسفار اربعه. تهران: مولی.
28. منان رئیسی، محمد، و عبدالحمید نقره‌کار. 1394. هستی شناسی معنا. هویت شهر (24).
29. منان رئیسی، محمد. 1395. واکاوی تمایز ماهوی مدینه و قریه در ادبیات قرآنی. باغ نظر (40).
30. منان رئیسی، محمد. 1397. معماری و شهرسازی مطابق با سبک زندگی اسلامی. قم: دانشگاه قم.
31. ناری قمی، مسعود. 1389. مطالعه‌ای در باب مفهوم درونگرایی درشهر اسلامی. هنرهای زیبا (42).
32. ناری قمی، مسعود. 1393. مهمان در خانه. پژوهش‌های معماری اسلامی (3).
33. نقره کار، عبدالحمید و همکاران. 1387. درآمدی بر هویت اسلامی در معماری و شهرسازی. تهران: وزارت مسکن و شهرسازی.
34. نقره کار، عبدالحمید. 1395. نسبت اسلام با فرآیندهای انسانی. پژوهش های معماری اسلامی (12).
35. نقره‌کار، عبدالحمید، و مهران علی الحسابی. 1396. تحقق پذیری هویت در معماری و شهرسازی. تهران: فکر نو.
36. نقی زاده، محمد. 1391. تاملی در شناخت مبانی مسکن اسلامی ایرانی. کتاب ماه هنر (170).
37. نقی زاده، محمد. 1392. مسکن: مبانی نظری تا جلوه های عینی. کتاب ماه هنر(185).
38. نقی زاده، محمد. 1395. مدیریت مولفه‌های اجتماعی و انسانی در مسکن مطلوب اسلامی. مدیریت شهری (43).
39. نوایی، کامبیز، و کامبیز حاجی قاسمی. 1390. خشت و خیال. تهران: نشر سروش.
40. Ibn Arabi, Muhyiddin. 1391 . Aqla Al-Mustafuz. Tarjome: Mohammad Khajawi.
41. Ibn Arabi, Mohammad bin Mohammad. 1422. Tafsir Ibn Arabi, Beirut: Dar Sadir.
42. Okhovat, Haniyeh, and Mohammad Bemanian, and Nina AlmasiFar. 2018. Memari va shahrsazi sonnati dar keshvarhaye eslami. Tehran: Helle.
43. Omer, Spahich. 2016. Maskan va eslam. Qazvin: jahad e daneshgahi.
44. Al-Qaysari, Davoud. 1375. Sharhe Fosos al-Hekam. Qom: Hozeye elmiyeyeh Qom.
45. Badiei, Nahid. 1381. Jedareha: "Harim Wasl". PhD dissertation in architecture. Tehran: daneshgahe Tehran.
46. Bemanian, Mohammad Reza, and Moslem Zandi. 1396. Maskan e Irani va sabke zendegi. Tehran: avvale va akhar.
47. Bahrami, Hamzeh Ali, and Mohsen Shiravand. 1396. Ecosophy and Ibn Arabi. Pazhoheshhaye akhlaghi (3).
48. Jafari (Allameh), Mohammad Taghi. 1369. Zibayi va honar az manzare Eslam. Tehran: Daftare Motaleate Diniye Honar.
49. Javadi Amoli, Abdullah. 1375. Rahiq Makhtoum. Qom: Entesharat e Esra.
50. Hakim, Basim Salim. 1381. Shahrhaye arabi- eslami. Tehran: Vezarate Farhang va Ershade Eslami.
51. Hamzenejad, Mehdi, and Maziar Eftikharian. 1394. Shakhesehaye sabke zendegiye eslami dar Tarahi maskan. Yazd: Hamayeshe Memari va Shahrsaziye boomiye Iran.
52. Hamzenejad, Mehdi, and Zahra Sadrian. 1393. Osole Tarahiye khane az manzara Eslami va Karborde Olgohaye Moaser. Pazhoheshhaye memari eslami (4).
53. Khomeini, Rooh A... 1375. Tafsir e Soreye Hamd. Tehran: Moasesye Tanzim va nashr Asare Emam Khomeini.
54. Dehkhoda, Ali Akbar. 1377. Loghatnameye Dehkhoda. Tehran: Daneshgahe Tehran.
55. Zulfagharzadeh, Hassan, and Reza Jafariha, and Ali Del-Zandeh. 1398. Olgoye Pishnahadiye mahaleye Eslami. Andisheye Memari (5).
56. Rahimian, Saeed. 1386. Asma e Ellahi dar Jahannegariye Erfaniye Emam Khomeini.
57. Rakhshad, Mohammad Hossein. 1388. Dar mahzare Behjat (no.1). Qom: Sama.
58. Soleimani Shijani, Zainab and Mozhgan Khakpour, and Mohammad Mahdi Rais Samiei. 1393. Baznegariye Osol va Ahdafe Memariye Moasere Irani ba estefade az Nazargahe fekriye Molla Sadra. Naghshe jahan (1). Sale 4.
59. Seyyed Razi, Abul Hasan Muhammad Bin Al Hussein. 1398. Nahj al-Balaghe. Qom: Nashre Mashhour.
60. Sadrikia, Somayeh. 1397. Keyfiyate manayie noor dar Fazaye Memari. PhD dissertation in architecture. Tehran: Daneshgahe Tarbiat Modares.
61. Ali Tajer, Saeid. 1393. Hekmate Vojoodiye Memari. PhD dissertation in architecture. Tehran: Daneshgahe Shahid Beheshti.
62. Fayazi, Gholamreza, Hadi Malekzadeh, and Mohammad Javad Pashaei. 1392. Chistiye mana, Aeen Hekmat (16).
63. Kashfi, Abdul Rasool, and Mohammad Bonyani. 13933. Barresiye maaniye Gonagone Esalate Vojood va Etebariyate Mahiyat dar nezame Sadrayi. Pazhoheshhaye hasti shenakhti (1).
64. Majlesi, Mohammad Bagher. 1396. Behar Al Anawar (Jelde 84). Beirut: Dar ehia.
65. Morteza, Hosham. 1393. Osole Sonnatiye Sakht va Saaz dar EIslam. Tehran: Markaze Tahghighate Sakhteman.
66. Molla Sadra, Sadreddin Mohammad Shirazi. 1393. Hekmat e motaaliye dar asfar arbae. Tehran: Mola.
67. Manan Raeesi, Mohammad, and Abdul Hamid noghrekar. 1394. Hasti Shenasiye mana. Hoviyat e shahr (24).
68. Manan Raisi, Mohammad. 1395. Vakaviye Tamayoze mahaviye Madine and Ghariye dar Adabiyate Ghoraani. Bagh Nazar (40).
69. Manan Raisi, Mohammad. 1397. Memari va Sahrsazi Motabegh ba sabke zendegiye Eslami. Qom: Daneshgahe Qom.
70. Nari Qomi, Masoud. 1389. Motaleye Manashenakhti dar babe mafhome darongarayi dar Shahre Eslami. Honarhaye ziba (42).
71. Nari Qomi, Masoud. 1393. Mehman dar Khane. Pazhoheshhaye memari eslami (3).
72. Noghrekar, Abdul Hamid and colleagues. 1387. Daramadi bar Hoviyate Eslami dar Memari va Shahrsazi.Tehran: Vezarate Maskan va Shahrsazi.
73. Noghrekar, Abdul Hamid. 1395. Nesbate Eslam va Farayandhaye Ensani. Pazhoheshhaye memari eslami (12).
74. Noghrekar, Abdul Hamid, and Mehran Ali al-Hashami. 1396. Tahaghogh paziriye Hoviyat dar Memari va Shahrsazi. Tehran: Fekr e no.
75. Naghizadeh, Mohammad. 1393. Taamoli dar Shenakhte mabaniye maskane Eslami- Irani. Ketab e mahe honar (170).
76. Naghizadeh, Mohammad. 1392. Maskan: Mabaniye Nazari ta Jelvehaye eyni. Ketab e mahe honar (185).
77. Naghizadeh, Mohammad. 1395. Modiriyate Moalefehaye ejtemaei va ensani dar Maskane Matlobe Eslami. Modiriyat e shahri (43).
78. Navaei, Kambiz, and Kambiz Haji Ghasemi. 1393. Khesht va Khiyal. Tehran: Entesharate Soroush.
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iran University of Science & Technology

Designed & Developed by : Yektaweb