دوره 10، شماره 3 - ( 1-1401 )                   جلد 10 شماره 3 صفحات 168-145 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
omidvari S, hamzenejad M. A Comparative Study of the Concept of "Privacy" in the House of Islamic Countries in the Middle East (Case Study: Houses of Isfahan, Sanaa, Damascus). JRIA 2022; 10 (3) :145-168
URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1427-fa.html
امیدواری سمیه، حمزه نژاد مهدی. بررسی تطبیقی مفهوم «حریم» در خانه های کشورهای اسلامی حوزه خاورمیانه (مطالعه موردی: خانه‌های اصفهان، صنعاء، دمشق). پژوهش‌هاي معماري اسلامي. 1401; 10 (3) :145-168

URL: http://jria.iust.ac.ir/article-1-1427-fa.html

بررسی تطبیقی مفهوم «حریم» در خانه های کشورهای اسلامی حوزه خاورمیانه (مطالعه موردی: خانه‌های اصفهان، صنعاء، دمشق)
سمیه امیدواری* ، مهدی حمزه نژاد
گروه معماری، دانشگاه علم و هنر، یزد
چکیده:   (2426 مشاهده)
جدا شدن حریم اهل خانواده از غیر و همچنین مهمان و تفکیک این دو عرصه از زندگی در عمده خانه­های اسلامی واجد اهمیت بسیار می‌باشد و ظهور و تجلیات آن در معماری بسته به بسترهای اقلیمی، جغرافیایی، فرهنگی متفاوت بوده­است .بررسی الگوهای حریم­گذاری در خانه­های کشورهای مختلف اسلامی به خوبی این تنوع را نشان می­دهد. این تحقیق با همین هدف سه الگوی خانه در سه شهر با قدمت و اصالت اسلامی را مورد بررسی قرار می­دهد. روش پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و هدف، مطالعه مفهوم حریم و تحلیل نحوه ظهور تجلیات آن در این سه الگو می­باشد. این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سوال است که چگونه مفاهیمی مانند «حریم» متاثر از بوم و فرهنگ، تجلیات متفاوتی پیدا می­کند؟ لذا با انتخاب خانه از سه شهر­اسلامی اصفهان، دمشق، و صنعاء، و مطالعه الگوی رفتاری و گونه­‌شناسی خانه­‌ها در این سه شهر به بررسی مفهوم حریم در آنها پرداخته شده­است. بارزترین جلوه­های حریم در این خانه­ها، تفکیک عرصه­های خصوصی و عمومی بوده­است. در خانه­های اصفهان به دلیل گسترده ­شدن خانه در سطح، تفکیک حریم مهمان از اهل خانه از طریق تفکیک حیاط­ها، و از سویی تفکیک فضاها در جبهه­های مختلف یک حیاط بوده­است. در خانه­های دمشق به دلیل شرایط خاص اقلیمی و گسترده شدن فضاها در طبقه اول جهت دریافت باد مطلوب، تفکیک حریم در عمده خانه­ها از طریق تفکیک در طبقات مختلف حیاط خانه امکان پذیر بوده­است. در خانه­های صنعاء به دلیل شرایط خاص جغرافیایی منطقه و وجود زمین سنگلاخی و از سویی شرایط خاص امنیتی منطقه، تفکیک حریم از طریق توزیع فضاها در طبقات مختلف خانه بوده­است. این مقاله بر اساس فرضیۀ پژوهش مبنی بر وجود ارتباط میان نحوه ظهور حریم در خانه‌­های­اسلامی و جایگاه «بوم– طبیعت و انسان» که شامل بسترهای مختلف اقلیمی، جغرافیایی، و فرهنگی می­باشد؛ ضمن آزمون فرضیۀ پژوهش نشان می­دهد بوم منطقه نقش بسیار مهمی در ظهور تجلیات مختلف حریم‌­ها داشته­است و میزان این حریم­خواهی نیز در مناطق مورد مطالعه تفاوت بوده­است.
واژه‌های کلیدی: حریم، خانه‌های‌ اسلامی، اصفهان، دمشق، صنعاء
متن کامل [PDF 2589 kb]   (749 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: تبیین و تحلیل آخرین دستاوردهای نظری و عملی در معماری و شهرسازی اسلامی
دریافت: 1399/11/11 | پذیرش: 1400/12/9 | انتشار: 1401/2/16
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به مجله پژوهش های معماری اسلامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Iran University of Science & Technology

Designed & Developed by : Yektaweb